Corona crisis reinforces modal shift to rail 12/05/20

< Retour à la liste

Source: https://www.nieuwsbladtransport.nl/spoorvervoer/2020/05/12/coronacrisis-versterkt-modal-shift-naar-spoor/

 

‘Coronacrisis versterkt modal shift naar spoor’

multimodaal vervoer

Minder treinen en minder lading. Logistieke dienstverleners zagen de volumes direct na het uitbreken van het coronavirus in Europa dalen, maar daar staat tegenover dat het spoorgoederenvervoer redelijk probleemloos doorgang kon vinden. De vervoerders sluiten dan ook niet uit dat sommige klanten in de nieuwe werkelijkheid vaker zullen kiezen voor rail- in plaats van wegvervoer.

Multimodale operator Multi Modal Rail heeft weliswaar last van de coronacrisis, maar heeft de schade tot nu toe redelijk kunnen beperken. ‘We kunnen schuiven tussen modaliteiten’, verklaart directeur Mattijs Nollen. Daardoor kan het bedrijf de volumedaling – naar schatting zo’n 20% – die zich bij rail, barge en truck voordoet enigszins compenseren.

Het bedrijf heeft een railverbinding tussen Rotterdam en Straatsburg: twee keer heen en twee keer terug. Die verbinding kan het bedrijf operationeel houden met dezelfde frequentie als voorheen, al is er minder volume. De railshuttle tussen Rotterdam en het Franse Ottmarsheim (tussen Bazel en Straatsburg) waar het bedrijf afgelopen najaar mee startte – één omloop per week – is tijdelijk gestopt. Dat was al gebeurd voordat het coronavirus uitbrak in Nederland en dat had te maken met de naweeën van de spoorstakingen in Frankrijk. Toen Multi Modal Rail de verbinding weer opnieuw wilde opstarten, kwam corona ertussen. Dat heeft de operator doen besluiten te wachten met de herstart tot de volumes weer op peil zijn.

Bijna ‘business as usual’

De daling van het goederenvervoer per spoor wordt de laatste weken weer wat goedgemaakt door de lage waterstand van de Rijn. ‘Dan wordt de druk op barge groter en zien we een verschuiving van water naar spoor.’ Op het spoor ziet Nollen verder weinig verandering. ‘We hebben geen beperkingen en de terminals functioneren ook gewoon, zij het dat de openingstijden wat beperkter zijn. Dat komt ook omdat er wat minder werk is. Eigenlijk dus ‘business as usual’, alleen met iets minder volume.’

Bij Shuttlewise zijn de gevolgen van de corona-uitbraak ernstiger, constateert directeur Martijn Elbers, eerder verkozen tot spoorman van 2019 door voorlichtingsbureau Rail Cargo. De afgelopen jaren bouwde Elbers met Shuttlewise een netwerk op van intermodale diensten op Mortara in Noord-Italië, Antwerpen in België en Dourges in Noord-Frankrijk. Eind vorig jaar lanceerde het bedrijf de CoolRail, een nieuwe spoorverbinding tussen Rotterdam, Barcelona en Valencia. De goederentrein vervoert koelcontainers, speciaal voor het transport van groente en fruit.

Elbers schat het verlies aan lading de afgelopen twee maanden op zo’n 50%. Normaal rijden er wekelijks 21 goederentreinen naar Italië (15), Frankrijk (3) en Spanje (3). Dat aantal is nu noodgedwongen teruggeschroefd naar 11. ‘Wat wel rijdt is vol, anders redden we het niet.’ Terwijl de inkomsten gedaald zijn, lopen de kosten voor materieel en personeel door. De planners doen gewoon hun werk, al valt er met minder treinen minder te plannen. Daar staat tegenover dat er meer tijd nodig is om vragen van klanten af te handelen. Dat aantal vragen is toegenomen door de onzekere situatie.

Met die onzekerheid kampt ook Shuttlewise zelf. Zo lang de coronabeperkingen overal blijven duren en er dus ook minder producten vervoerd hoeven te worden, blijft de logistiek dienstverlener minder treinen inzetten. Dat baart Elbers zeker zorgen, bevestigt hij, net als elke andere ondernemer vermoedelijk. ‘Vooral omdat je niet weet hoe lang het duurt.’

Een schrale troost is dat de treinen onbelemmerd door kunnen rijden naar de verschillende bestemmingen. Dat Europese landen niet allemaal hetzelfde coronabeleid hanteren, blijkt niet uit extra belemmeringen onderweg. De machinisten kunnen gewoon doorrijden. Doordat goederentreinen nu overal ruim baan krijgen, is er bovendien minder vertraging en zijn ze vaker op tijd. ‘We hebben een betere performance.’

Operationeel directeur Diederick Blom ziet bij het railnetwerk van Samskip een wat diverser beeld. Over de hele linie is er weliswaar sprake van een lichte daling – naar schatting tussen de 10 en 20% – van het spoorgoederenvervoer, maar de situatie wisselt per corridor, per week en per bedrijfstak van de klanten. ‘Voor ons is belangrijk om continu in te spelen op veranderingen in de markt.’ Het is daarom ook niet zo dat Samskip de frequentie van de treinen (zo’n 80 per week van en naar Scandinavië en West- en Zuid-Europa) op alle corridors heeft verminderd en dat doet zolang de coronacrisis aanhoudt. Soms was dat tijdelijk het geval als er minder vraag was.

Verschuiving van weg naar spoor

De corridor tussen Italië en Nederland is een goed voorbeeld van hoe grillig de markt kan zijn, schetst Blom. Hoewel de productie van niet-essentiële goederen in Italië stilviel na de uitbraak van corona, bleven de volumes bij Samskip op peil. Dat komt waarschijnlijk door een verschuiving in vervoer over de weg naar spoortransport, vermoedt hij. ‘Bij klanten die niet-essentiële producten maken is het wat minder geworden, maar klanten die wel essentiële producten maken, zoals voedingsmiddelen, dranken en farmaceutische en hygiënische producten, zijn meer gaan doen.’

Ook de richting maakte verschil. ‘Naar Italië was het wat minder, vanaf Italië was het enorm sterk.’ De stroom richting Nederland wordt in de Rotterdamse haven overgeslagen en gaat via het shortsea-netwerk van Samskip door naar andere landen. Met de aangekondigde versoepeling van de maatregelen in Italië verwacht Blom ook weer meer lading van Italiaanse producenten van niet-essentiële goederen.

De belemmeringen in de automobielindustrie hadden met name hun weerslag op de corridor Duitsland-Zweden. Fabrieken lagen de eerste coronaweken stil of konden minder produceren doordat onderdelen niet of onvoldoende aangevoerd konden worden. Met als gevolg minder volumes en daardoor tijdelijk minder treinen. Inmiddels ziet Blom weer een toename van de productie.

Net als Mattijs Nollen van Multi Modal Rail merkt ook Blom dat klanten vaker uitwijken naar het spoor. Bij Samskip geldt dat met name voor de corridor Nederland – Italië. Blom wijt het aan de problemen met het internationale wegvervoer. Die trend vertaalt zich bij Samskip in meer volume over het spoor, zowel door de komst van nieuwe klanten als door hogere volumes van bestaande klanten.

Dat zou weleens nieuwe kansen kunnen opleveren voor het spoorgoederenvervoer. Waar duurzaamheid voor veel ondernemers de laatste jaren al een overweging was om voor railtransport te kiezen, sluit Blom niet uit dat corona deze modaliteit nog een extra duwtje in de rug geeft. ‘We hebben laten zien dat we in deze omstandigheden ook goed functioneren. Dat wordt gewaardeerd door klanten. Ik kan me wel voorstellen dat ze zeggen: dit is eigenlijk een mooi alternatief en ook als de coronamaatregelen versoepeld worden, zullen we per spoor blijven vervoeren.’

Haut